SIKÇA SORULAR SORULAR

Ülkemizde patent kavramı hızlı bir şekilde yaygınlaşmaktadır. Gerçektende Türk Patent Enstitüsü verileri incelendiğinde her geçen gün patent başvuru sayılarının arttığı gözlenmektedir. Avrupa'yla mukayese edilemeyecek kadar patent sayımızın az olmasına rağmen, hızla artan patent ve faydalı model sayısı gelecek hakkında ümidimizi korumamızı sağlamaktadır.
Gerçektende bir ülkenin gelişmişliğinin göstergelerinden biri olan patent başvuru sayısıdır ve her geçen gün ibre yukarı olacak şekilde bu sayı artmaktadır. Aşağıda buluşçulara ve ar-ge faaliyetinde bulunan ve bu kişiler tarafından sıkça sorulan sorular ve cevapları yer almaktadır.

1. MARKA, PATENT VE ENDÜSTRİYEL TASARIM ARASINDAKİ FARK NEDİR?

Sınai mülkiyet hakları üç ana başlıktan oluşur. Markalar, patentler ve endüstriyel tasarımlar. Bunun haricinde başkaca bir hak söz konusu değildir. Bu üç kavram sürekli olarak birbirine karıştırılmaktadır.
Patentler teknolojik buluşlardır, Endüstriyel tasarımlar, bir ürünün özellikle gözle algılanan dizaynlarıdır. Markalar ise bu ürünler üzerine konulan kelimelerdir.
Bir ürün hem endüstriyel tasarım hem patent konusu olabilir. Fakat Marka ile patentin birbiriyle hiç ilgisi yoktur.

2. DÜŞÜNCE BAZINDA BİR PROJEM VAR, PROJEME PATENT ALABİLİR MİYİM?

Genelde kamuoyunda bir fikre dahi patent alınabileceği kanaati yaygındır. Safi bir fikre dayanan yeniliklerin patent alarak korunması mümkün değildir. Zaten insan düşüncesine ipotek koymak da mümkün değildir. Korunmak istenilen teçhizat veya usul mutlaka üretilebilirliği olan bir projeye dayanmalıdır. Sanayi alanında üretilebilirliği olmayan veya üretilebilirliği ispat eden projeler olmadan bir fikre patent almak söz konusu değildir. Projeye dayanan bir buluşun dahi üç yıl içerisinde uygulamaya konma zorunluluğu vardır.

3. PATENT ALINARAK KORUNAN BİR BULUŞ, SÜREKLİ OLARAK MI YOKSA BELİRLİ BİR ZAMAN İÇİN Mİ KORUNUR?

Patentlerin koruma süresi sinirlidir. Bu süre patent çeşidine göre değişir. Bu süre, incelemeli patent için 20, incelemesiz patent için 7, faydalı model için 10 yıldır ve tekrar yenilenerek uzatılması mümkün değildir. Bu sürelerin dolmasına müteakip korumanın gerçekleştirildiği ülkelerde isteyen herkes ürünü üretebilir.

4- YURT DIŞINDA ÜRETİLEN FAKAT ÜLKEMİZDE ÜRETİLMEYEN VEYA İHRAÇ EDİLMEYEN BİR ÜRÜN İÇİN PATENT ALIRSAM TÜM HAKLARI BANA AİT OLUR MU?

Bu düşünce tamamıyla yanlıştır. Bir patent başvurusunda aranılan temel özelliklerden biri yeniliktir. Patent başvurusunda yenilik, ulusal bazda değil uluslararası bazda değerlendirilir. Ayrıca böyle bir işlem yapmak kendini haksiz yere hak sahibiymiş gibi göstermeye çalışıldığından dolayı suçtur.

5- PATENT BAŞVURUMDA BULUŞUMU TÜM AÇIKLIĞIYLA ANLATMAM GEREKİR Mİ?

Patentler, bulusun kamuya herhangi bir tereddüde mahal vermeyecek şekilde açıklanması şartı ile verilen koruma belgeleridir. Bulusu ortaya koyan tarif name, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda uzman olan bir kişi tarafından bulusun uygulanabilmesini sağlayacak nitelikte açık ve yeterli yazılmalıdır. Zaten bu açıklıkta yazılmaz ise herhangi bir taklit durumunda mukayese yapıcı bilirkişi raporunu düzenleyemeyecektir.

6- BİR BAŞVURU İLE PATENTİM TÜM ÜLKELERDE KORUNUR MU?

Tüm sınai mülkiyet hakları (marka, endüstriyel tasarım, patent, faydalı model) sadece ve sadece başvuruldukları ülkelerde korunurlar. Türkiye'de yapılan bir başvuru sadece Türkiye'de korunur. Bir başvuruyla birçok ülkede koruma sağlayan başvuru sistemleri vardır. Bu başvuru sisteminde de başvuru yapılacak ülkeler seçilir ve ulusal ofislerine patent dosyası gönderilir. Söz konusu başvuru sisteminde seçilmeyen ülkelerde ve o ülkeye patent dokümanı verilmediğinde geçerliliği söz konusu değildir.

7- PATENTİN DEVAMLILIĞI İÇİN BİR KEZ BAŞVURMAM YETERLİ MİDİR? BAŞKACA BİR İŞLEME GEREK VAR MIDIR?

Patenti koruma altına almak için başvuru yapmak yeterlidir fakat korumayı devam ettirmek için her yıl patent başvurusunun yapıldığı vade tarihinden önce yıllık yenileme (sicile kayıt) harcının yatırılması zorunludur. Bu ücret yatırılmaz ise cezalı ödeme süresine girer, yine yatırılmaz ise başvuru geri çekilmiş sayılır, dosya kapanır ve koruma biter.

8- BİR PATENT ÜZERİNDE ÖLÇÜ, GÖRÜNÜM DEĞİŞİKLİĞİ YAPARSAM, PATENTLİ ÜRÜNÜ ÜRETEBİLİR HATTA KENDİM AYRI BİR PATENT ALABİLİR MİYİM?

Bir patent başvurusu ile korunan bir buluş üzerinde ölçü değişikliği veya sekil değişikliği yapmak, o patentin koruma sahasına çıkıldı manasına gelmez. Bu tür bir düşünce Ar-Ge faaliyetlerine gerekli yatırım ve ilgiyi göstermeyen sanayicinin genel kanaatidir. Büyükler için yapılmış patentli bir otomobilin çocuklar için küçültülerek üretilmesi hiçbir yenilik ifade etmediği gibi, bir önceki patentli ürününde taklidi manasına gelmektedir.
Sık sorulan sorular arasında aklınıza takılan sorulara cevaplar bulamadıysanız lütfen çekinmeden bize iletiniz.
 

 

Ana Sayfa